ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΒΑΣΙΛΗ ΤΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
"Η σημαία θα πρέπει να βρίσκεται σε χώρο επισκέψιμο"
"Η σημαία θα πρέπει να βρίσκεται σε χώρο επισκέψιμο"
Της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΛΙΑΤΣΟΥ
Το είδαμε κι αυτό. Τριάντα πέντε χρόνια μετά. Στη φετινή επέτειο του Πολυτεχνείου. Που έμοιαζε περισσότερο με μέρα προσβολής. Αντί για μέρα μνήμης και περισυλλογής. Το σύμβολο της εξέγερσης, με όλα όσα αυτό περικλείει, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας ανορθόδοξης διαμάχης. Αιτία, ο χώρος της φύλαξής της. «Η σημαία είναι υπόθεση της ΕΦΕΕ και μακάρι αυτό το γεγονός να αποτελέσει την αφορμή για την επανασύστασή της. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η σημαία θα πρέπει να βρίσκεται σε έναν χώρο επισκέψιμο όλο τον χρόνο κι όχι μόνο τη μέρα της πορείας». «Παρέλαβα τη σημαία το 1985, όταν φτάσαμε μπροστά στην Αμερικανική Πρεσβεία, την οποία κρατούσαμε δύο μέλη της ΠΑΣΠ, ένα μέλος του Ρήγα Φεραίου και ένα της ΚΝΕ. Εκείνο που θα μείνει για πάντα στη μνήμη μου είναι το δέος και η φόρτιση του κόσμου κάθε φορά τη στιγμή που την ξεδιπλώναμε και ξεκινούσε η πορεία...». Μιλάει ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Βασίλης Τόγιας που ως επικεφαλής της ΠΑΣΠ φύλαξε την ιστορική σημαία για πέντε χρόνια.
«Πόλεμος» για τη σημαία-σύμβολο της εξέγερσης των φοιτητών. Πώς μπορεί αυτό να συνδέεται με τα μηνύματα του Πολυτεχνείου;
«Προφανώς η αντιπαράθεση για τη σημαία δεν μπορεί να συνδέεται με τα μηνύματα του Πολυτεχνείου με τρόπο που να περιορίζει το βάθος και την ουσία τους. Η συζήτηση για το Πολυτεχνείο έχει αξία ιδιαίτερα σήμερα που τα ίδια αιτήματα είναι επίκαιρα. Με αυτή την έννοια η προσέγγισή μας δεν πρέπει να είναι "συμβολική", αλλά απαιτείται συνειδητοποίηση του τι σημαίνει αγώνας και ρήξη με το σύστημα. Ακόμα είμαστε στην αρχή της κρίσης του. Προέχει να καταλάβουμε όλοι την ευθύνη που μας αναλογεί και να απόσχουμε από διαιρέσεις που θα υπονομεύσουν εν τέλει τη δυναμική αντίστασή μας στη συρρίκνωση του δημόσιου χώρου, δηλαδή της ελευθερίας, στη συρρίκνωση των εισοδημάτων, δηλαδή του ψωμιού μας, και στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας. Αυτή η συνειδητοποίηση είναι, κατά τη γνώμη μου, και η μόνη ικανή συνθήκη για να αποτρέψει τη μουσειακή αντίληψη της επετείου του '73».
«Πόλεμος» για τη σημαία-σύμβολο της εξέγερσης των φοιτητών. Πώς μπορεί αυτό να συνδέεται με τα μηνύματα του Πολυτεχνείου;
«Προφανώς η αντιπαράθεση για τη σημαία δεν μπορεί να συνδέεται με τα μηνύματα του Πολυτεχνείου με τρόπο που να περιορίζει το βάθος και την ουσία τους. Η συζήτηση για το Πολυτεχνείο έχει αξία ιδιαίτερα σήμερα που τα ίδια αιτήματα είναι επίκαιρα. Με αυτή την έννοια η προσέγγισή μας δεν πρέπει να είναι "συμβολική", αλλά απαιτείται συνειδητοποίηση του τι σημαίνει αγώνας και ρήξη με το σύστημα. Ακόμα είμαστε στην αρχή της κρίσης του. Προέχει να καταλάβουμε όλοι την ευθύνη που μας αναλογεί και να απόσχουμε από διαιρέσεις που θα υπονομεύσουν εν τέλει τη δυναμική αντίστασή μας στη συρρίκνωση του δημόσιου χώρου, δηλαδή της ελευθερίας, στη συρρίκνωση των εισοδημάτων, δηλαδή του ψωμιού μας, και στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας. Αυτή η συνειδητοποίηση είναι, κατά τη γνώμη μου, και η μόνη ικανή συνθήκη για να αποτρέψει τη μουσειακή αντίληψη της επετείου του '73».
Η «παράδοση» να φυλάνε τη σημαία του Πολυτεχνείου τα στελέχη της νεολαίας του ΠΑΣΟΚ πότε ξεκίνησε και γιατί;
«Η σημαία φυλασσόταν από την πλειοψηφούσα παράταξη της ΕΦΕΕ και από τον πρόεδρό της που προερχόταν από αυτήν. Τελευταίος πρόεδρος ήταν ο Χρήστος Παπουτσής το 1978, ο οποίος και παρέδωσε τη σημαία στον επικεφαλής της ΠΑΣΠ στην ΕΦΕΕ λόγω της αδυναμίας συγκρότησης του Κεντρικού Συμβουλίου της. Από τότε μέχρι και σήμερα την παραλάμβανε από τον προηγούμενο ο εκάστοτε επικεφαλής της ΠΑΣΠ, που ταυτόχρονα ήταν και μέλος του άτυπου προεδρείου της ΕΦΕΕ. Πρέπει να συμπληρώσω ότι αυτό ήταν γνωστό σε όλους και σε αυτό το "έθιμο", ας το πούμε, δεν αντέδρασαν ποτέ οι άλλες παρατάξεις του φοιτητικού κινήματος».
Παραλάβατε κι εσείς τη σημαία ως επικεφαλής της ΠΑΣΠ και την κρατήσατε για πέντε χρόνια. Τι θυμάστε; Πώς νιώσατε;
«Παρέλαβα τη σημαία το 1985, όταν έφτασε μπροστά στην Αμερικανική Πρεσβεία η κεφαλή της πορείας με τη σημαία, την οποία κρατούσαμε τότε δύο μέλη της ΠΑΣΠ, ένα μέλος του Ρήγα Φεραίου και ένα της ΚΝΕ. Ενιωσα συγκίνηση, τιμή και βέβαια την ευθύνη τού να φυλάς ένα τόσο δυνατό σύμβολο. Εκείνο που θα μείνει, όμως, για πάντα στη μνήμη μου είναι το δέος και η φόρτιση του κόσμου κάθε φορά τη στιγμή που την ξεδιπλώναμε και ξεκινούσε η πορεία...».
Πόσο καιρό έμεινε στα χέρια σας και τι απέγινε μετά; Ποια ήταν η τύχη της;
«Την παρέδωσα στον επικεφαλής της ΠΑΣΠ που με διαδέχτηκε στο Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΦΕΕ όταν αποχώρησα το 1990».
Γιατί πιστεύετε ότι ξέσπασε αυτή η κόντρα μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΠΑΣΠ;
«Σε καμία περίπτωση δεν θα χαρακτήριζα κόντρα μια διαφωνία για το ποιος είναι ο ορθότερος τρόπος φύλαξης της σημαίας».
Πού πρέπει να φυλαχτεί η σημαία σήμερα; Στην ΕΦΕΕ, στο Πολυτεχνείο ή τη Βουλή;
«Είναι υπόθεση της ΕΦΕΕ και μακάρι αυτό το γεγονός να αποτελέσει την αφορμή για την επανασύστασή της. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η σημαία θα πρέπει κάποια στιγμή να μπορεί να βρίσκεται σε ένα χώρο επισκέψιμο σε όλη τη διάρκεια του χρόνου και όχι μόνο κατά τη μέρα της πορείας».
Πιστεύετε ότι η ΕΦΕΕ μπορεί να ξαναγεννηθεί;
«Επιβάλλεται. Ολοι χρειαζόμαστε το κίνημα της νεολαίας και ιδιαίτερα το φοιτητικό κίνημα, που αγωνίστηκε με συντεταγμένο τρόπο και άλλαξε την πορεία της κοινωνίας. Μπορεί και τώρα, αν το κάνει συλλογικά. Σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει και οι σημερινές συνδικαλιστικές παρατάξεις να υπερβούν τις διαπαραταξιακές αδυναμίες τους που εμποδίζουν τη συγκρότηση της ΕΦΕΕ μέχρι και τις μέρες μας».
Στη φετινή επέτειο του Πολυτεχνείου, πάντως, η σημαία-σύμβολο οδηγήθηκε στο Ιδρυμα συνοδεία αστυνομικών. Πώς σας φάνηκε αυτή η εικόνα;
«Από μόνη της εμπεριέχει συμβολική αντίθεση. Μου φαίνεται παράταιρη. Είναι χρέος και ευθύνη των φοιτητών και μόνο των φοιτητών να διαφυλάσσουν και τη σημαία και όσα αυτή συμβολίζει».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου