Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ήταν μια εκπληκτική μορφή Διδασκάλου γιατί κατόρθωσε υψηλές έννοιες και υψηλές αλήθειες και υψηλά Δόγματα να τα εκλαϊκεύση και να τα δώση στον απλό λαό με λόγια καταληπτά. Επί είκοσι χρόνια έκανε ιεραποστολικό έργο! Ισαπόστολος, άλλος Παύλος. Δεν υπάρχει άλλο παράδειγμα αγίου της Εκκλησίας μας, που να εκοπίασε τόσο πολύ ιεραποστολικά -μετά τον Απόστολο Παύλο- όσο εκοπίασε ο Άγιος Κοσμάς!
Οι Διδαχές Του.
Ο Άγιος Κοσμάς οδοιπορώντας έφθανε στον τόπο, όπου επρόκειτο να ομιλήση, συνήθως από-γευμα, οπότε επέστρεφαν από τις δουλειές τους τις αγροτικές -οι χωρικοί κυρίως- κατάκοποι και κουρασμένοι. Συγκεντρωνόταν, λοιπόν, ο κόσμος, και ο Άγιος, αφού έστηνε το θρονί και το Σταυρό (ή μέσα στον Ναό) έκανε την πρώτη του Διδαχή. Τι περιελάμβανε η πρώτη Διδαχή; Άρχιζε από την Αγία Τριάδα «Πρώτα από τον Θεό θα αρχίσουμε» έλεγε. Παρουσίαζε με απλά λόγια το Δόγμα της Αγίας Τριάδος. Παρουσίαζε την δημιουργία των Αγγέλων, την πτώση του Εωσφόρου, προχωρούσε στην δημιουργία του ανθρώπου, στην αμαρτία των πρωτοπλάστων και στη έξωσή τους από τον Παράδεισο.
Και αφού τελείωνε εντάσσοντας μέσα στο πλαίσιο αυτό πολλά ηθικά θέματα, αφού τελείωνε έλεγε: «Τώρα είστε κουρασμένοι. αν θέλετε, φεύγω αύριο το πρωί, φθάνουν αυτά που σας είπα. αν δεν θέλετε, θα μείνω και αύριο το πρωί». Παρέμενε, λοιπόν, και αφού γινόταν Θ. Λειτουργία ή Ευχέλαιο ή κάτι άλλο άρχιζε την Δεύτερη Διδαχή του, η οποία περιελάμβανε πλέον την Καινή Διαθήκη.Ξεκινούσε από την Γέννηση της Παναγίας μας, το ζεύγος Ιωακείμ και Άννης, τα Εισόδια της Θεοτόκου, τον Ευαγγελισμό, την Γέννηση του Χριστού, όλα τα γεγονότα που έχουν σχέση με το έργο, την διδασκαλία και τα θαύματα του Κυρίου.
Η δεύτερη αυτή ομιλία έφθανε μέχρι την Σταύρωση, μέχρι την Μ. Πέμπτη. Και εδώ βέβαια αναπτύσσοντας αυτά τα Δόγματα, αυτήν την διδασκαλία έβρισκε την ευκαιρία να αναπτύσσει στην κατάλ-ληλη συνάφεια ηθικά θέματα. Μετά από αυτήν την δεύτερη ομιλία έλεγε. «Τώρα θα μείνω και το βράδυ να σας πω τα επίλοιπα». Τα επίλοιπα της Τρίτης Διδαχής ήταν από την Παράδοση του Μυστικού Δείπνου το βράδυ της Μ. Πέμπτης μέχρι την Ανάσταση, την Ανάληψη, την αποστολή των Δώδεκα Αποστόλων και τέλος τα περί Εσχάτων και της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου.
Όταν μερικές φορές συνέβαινε να παρα-τείνει την παρουσία του σ' έναν τόπο περισσότερο από δύο μέρες, είχε και σχέδιο δύο άλλων Διδαχών. Η τετάρτη Διδαχή αναλύει με ένα καταπληκτικό τρόπο την παραβολή του Σπορέως. Η βάση της διδαχής ήταν η παραβολή του Σπορέως, αλλά εμπλουτιζόταν με πολλές διηγήσεις από τους βίους των Αγίων, με παραδείγματα μετανοίας κ.λ.π. Τέλος η Πέμπτη Διδαχή αναφερόταν σε πολλά και ποικίλα θέματα. στη δύναμη του Σταυρού, στο κομποσχοίνι κ.ά.
Με πέντε, λοιπόν, Διδαχές -μόνον τρεις βασικές- ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός έκανε αυτό που έκαναν ο Χριστός και οι Απόστολοι. Αν πάρη κανείς από τα ευαγγέλια την διδασκαλία του Κυρίου μας θα δη ότι τόση περίπου είναι. «Έστι δε και άλλα πολλά όσα εποίησεν ο Ιησούς, άτινα εάν γράφηται καθ' εν...». Είπε πολλά ο Χριστός. Και ο Άγιος Κοσμάς θα μπορούσε να πη πολλά. σαράντα χρόνια σπουδές, αλλά «θα σας πω, λέγει, τα αναγκαιότερα». Και σε τρεις μόνον Διδαχές, με άλλες δύο συμπληρωματικές, με πέντε Διδαχές έκανε ο Άγιος Κοσμάς αυτό το θαύμα των Διδαχών, το οποίο θαυμάζουμε σήμερα.
Τα θέματα των Διδαχών
Αγάπη, ταπείνωση, μετάνοια, συγχώρηση, συγνώμη, νηστεία, εξομολό-γηση, προσευχή αδιάλειπτη με το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». Ελεημοσύνη, γάμος, οικογένεια -ειδικότερα στο θέμα αυτό σχέσεις ανδρών και γυναικών- ισότης, ανατροφή παιδιών, σεβασμός προς τους γονείς, σεβασμός προς τους άρχοντας, ντροπή (επανειλημμένως αναφέρεται στην ντροπή, η οποία χάθηκε στις μέρες μας) ευχαριστία και ευγνωμοσύνη προς τον Θεό, αποφυγή αμαρτίας, κόλαση, Παράδεισος.
Φροντίδα δια τα πτωχά παιδιά, φροντίδα για τους κεκοιμημένους, μνημόσυνα, θάνατος προσφιλών προσώπων, παιδιών (πως συμπεριφερόμαστε), καλλωπισμός γυναικών, εμφάνιση ανδρών, Ψυχαγωγία. Πώς γιορτάζουμε π.χ. τις γιορτές, την ονομαστική γιορτή του παιδιού (όχι τα γενέθλια),Αργία της Κυριακής, εργασία, φροντίδα για την ψυχή, κατάκριση, ιεροκατηγορία (να μην κατηγορούμε τους Ιερείς) ρατσισμός. Προσήλωση στα ουράνια, φυγή από τα γήινα, στήριξη Ορθοδόξου αυτοσυνειδησίας, αφορισμός, εκκλησιασμός, συμπεριφορά μέσα στην Εκκλησία, συχνή Θεία Κοινωνία· έλεγε «να συχνοκοινωνάτε». Είναι εμφανής η επίδραση των Κολλυβάδων στον Άγιο και η σχέσις του με αυτούς. Κολλυβάς είναι και ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Αβάπτιστο παιδί. Αναφέρεται ο Άγιος τρεις-τέσσερις φορές στο θέμα. «Προσέξτε μη σας μείνει το παιδί αβάπτιστο. Και κάνετε, ιερείς, παπάδες, μεγάλες κολυμπήθρες για να βουτάτε όλο το παιδί μέσα, γιατί αν δεν το βουτήξετε όλο, θα έχη κι αυτό, και ‘κείνο και το άλλο». Μάγοι, μαγικά, Τιμή Αγίων, ιδιαίτερα της Θεοτόκου, ξόρκια, κομποσχοίνι, φιλοξενία, χηρεία, μοναχισμός, ευλογία. Λιτότης, αποφυγή όρκου, βλασφημία, Ευχέλαιο, Παράκληση, για την δύναμη του Σταυρού, Πάπας, αιρετικοί και άλλα.
H Mεγάλη του Προσφορά
Ο Άγιος Κοσμάς συντηρούσε και στήριζε την Ορθόδοξη αυτοσυνειδησία μας και απέναντι των Τούρκων και απέναντι των Εβραίων, γιατί υπήρχε κίνδυνος, όπως λέει μια άλλη μεγάλη μορφή, ο Γεννάδιος Σχολάριος, υπήρχε κίνδυνος ο εξισλαμισμός να γίνει ένα μεγάλο ρεύμα. Γι’ αυτό πρωτοστάτησε στην ίδρυση Σχολείων για να μαθαίνουν τα παιδιά γράμματα. Αυτό πρόλαβε ο Άγιος Κοσμάς, να μη γίνουμε όλοι Μωαμεθανοί. Το ρεύμα αυτό κινδύνευε να παρασύρη το Γένος, να μας αφανίση. Και βγήκε στον κόσμο ο Άγιος για να σταματήση το ποτάμι αυτό μόνος του ("ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ").
Με τα φτωχά αυτά λόγια προσπαθήσαμε να δείξουμε την μεγαλειώδη απλότητα ενός νεώτερου Αποστόλου, ο οποίος μέσα στην πλημμυρίδα του Μουσουλμανισμού και την δολιότητα του Εβραϊσμού διέδωσε την Ορθοδοξία και το Γένος.
Έλεγε ο άγιος πατροΚοσμάς :
«Αδελφοί, αν θέλετε να ιατρεύσετε την ψυχή σας, τέσσερα πράγματα σας χρειάζονται! Κάμνουμε μία συμφωνία; Από τον καιρόν που εγεννηθήκατε έως τώρα, όσα αμαρτήματα επράξατε, να τα πάρω εγώ εις τον λαιμόν μου, αρκεί η ευγένειά σας να θελήσετε να σηκώσετε τέσσερες τρίχες! Σας είναι βαρύ και δύσκολον;
-Και τί θα τα κάμω εγώ τα αμαρτήματά σας;
-Έχω μίαν καταβόθρα και τα ρίχνω μέσα!
-Ποία είναι η καταβόθρα;
-Είναι η ευσπλαχνία του Χριστού μας.
Πρώτη τρίχα είναι:
Όταν θελήσετε να εξομολογηθείτε, το πρώτον θεμέλιον είναι, να συγχωράτε τους εχθρούς σας. Το κάμνετε; Επήρατε την πρώτην τρίχα!…
Δεύτερη τρίχα είναι: Να εύρετε πνευματικόν καλόν, γραμματισμένον, ενάρετον, να εξομολογηθείτε τας αμαρτίας σας. Όταν κάνεις την αμαρτίαν, τότε πρέπει να εντρέπεσαι. Όταν εξομολογείσαι, πρέπει να μην έχεις καμμίαν εντροπήν. Όταν εξομολογείσθε, να λέγετε όλα σας τα αμαρτήμα¬τα καθαρά. Και πρώτον να ειπείς του πνευματικού σου: -«Πνευματικέ μου, θα κολασθώ διότι δεν αγαπώ τον Θεόν και τους αδελφούς μου με όλην μου την καρδιάν, ωσάν τον εαυτόν μου». Το έκαμες; Εσήκωσες και την δευτέραν τρίχα.
Ή τρίτη τρίχα είναι:σαν εξομολογηθείς, θα σε ερωτήσει ο πνευματικός:
-Διατί, παιδί μου, τα έκαμες όλα αυτά τα αμαρτήματα; Πρόσεχε, μη κατηγορήσεις άλλον! Τον εαυτόν σου μόνον να κατηγορήσεις! Και να ειπείς: Τα έκαμα από κακήν μου προαίρεσιν. Εγώ φταίω. Είναι βαρύ να κατηγορηθείς τον εαυτόν σου; Όχι; Λοιπόν, την επήρες και την τρίτην τρίχα. Έχομεν την τετάρτην τρίχα.
Όταν ο πνευματικός σου δώσει ευλογίαν και αναχωρήσεις, να αποφασίσεις με στερεάν γνώμην και απόφασιν, καλύτερα να πεθάνεις, καλύτερα να χύσεις το αίμα σου σε μαρτύριο, παρά να ξαναπέσεις σε αμαρτίαν. Το κάνεις και αυτό; Αν ναι, να εσήκωσες και την τέταρτη τρίχα.
Αυτά είναι τα ιατρικά σου, αδελφέ. Τόσο ελαφρά, σαν να σηκώνεις τέσσερες τρίχες!».
******
Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός πήρε την ιερή απόφαση να γίνη Ιεραπόστολος, να γίνη Απόστολος του Έθνους μας. Έγινε ο αναβαπτιστής της Ελλάδος, ο αφυπνιστής του υπόδουλου Γένους μας, ο πρόδρομος του 1821. Υπήρξε ο αναμορφωτής των ραγιάδων, ο Διδάσκαλος των αγραμμάτων, ο παρήγορος των σκλάβων. Ενέπνεε θάρρος στους υπόδουλους, εμψύχωνε τους ολιγόψυχους, καθοδηγούσε τους αμαρτωλούς, εξομολογούσε τους αμαρτάνοντας. Επιτίμησε τους αμετανοήτους, προεφήτευσε το ποθούμενο. Ο Άγιος μας μαρτύρησε στο Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου στις 24 Αυγούστου 1779 και ανεδείχθη ένας ακόμη Νεομάρτυς, ένας Ιερομάρτυς.
Ο Ισαπόστολος Κοσμάς ο Αιτωλός με την βοήθεια του Τριαδικού Θεού ανέστησε την Ελλάδα και δικαίως ονομάστηκε Ισαπόστολος, Εθναπόστολος και Προφηταπόστολος.
Ι.Ν Αγίου Νικολάου Του Νέου Θηβών
http://www.inagiounikolaoutouneou.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου