Χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων για τη Στερεά Ελλάδα

Συζητήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2011, στην Ολομέλεια της Βουλής, η επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτή Φωκίδας κ. Αφροδίτης Παπαθανάση και του Βουλευτή Ευρυτανίας κ. Ηλία Καρανίκα, παρουσία του Υφυπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας κ. Θ. Μωραϊτη, σχετικά με την τροποποίηση του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για τη Στερεά Ελλάδα.

Σημαντικότερα σημεία σχετικά με το Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων:

 Ο Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων που θεσμοθετήθηκε το 2006, αποτελεί έναν κεντρικό άξονα για τις κρατικές ενισχύσεις για την προώθηση ουσιαστικά της οικονομικής ανάπτυξης ορισμένων περιφερειών.

 Αυτός ο Χάρτης τροποποιήθηκε για την Κεντρική και τη Δυτική Μακεδονία το 2010. Άφησε έξω, όμως, τη Στερεά Ελλάδα, το Νότιο Αιγαίο κ.λπ. Η Στερεά Ελλάδα λόγω του συγκεκριμένου Χάρτη είναι εκτός στόχου σύγκλισης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχει πολύ λιγότερους πόρους για έργα υποδομών και πολύ λιγότερους πόρους να διαθέσει για προγράμματα στήριξης της απασχόλησης.

Τα ερωτήματα και τα ζητήματα που τέθηκαν προς εξέταση από τους Βουλευτές στον Υπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας αφορούν :

1. ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ & ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ . Ενίσχυση των μικρομεσαίων και μικρών επιχειρήσεων με στόχο τη μείωση της ανεργίας κυρίως μέσω των προγραμμάτων στήριξης της εργασίας, όπως είναι το εθνικό αποθεματικό και τα απρόβλεπτα. Σχεδιασμό ειδικών προγραμμάτων σε περιφερειακό επίπεδο έτσι ώστε να βγαίνουν διαφορετικοί οδηγοί για κάθε περιφέρεια και για κάθε νομό γιατί είναι πολύ διαφορετικοί οι νομοί σε κάθε ζώνη.

2. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΕΡΕΑΣ & το ΠΑΜΦΩΚΙΣ . Ποιος ο σχεδιασμός του Υπουργείου για την ενίσχυση του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος που έχει εκπονηθεί για τη Στερεά Ελλάδα και του «Παμφωκίς» που έχει εκπονηθεί για τη Φωκίδα.

3. ΠΟΙΟΣ Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ , για τις περιοχές που τώρα είναι εκτός στόχου σύγκλισης.

4. ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΕΣΠΑ. Αναθεώρηση του ΕΣΠΑ , ειδικά σε Περιφέρειες όπως η Στερεά Ελλάδα όπου δεν υπάρχουν πλέον διαθέσιμοι πόροι.

5. ΥΠΟΔΟΜΕΣ . Ποιος ο σχεδιασμός για την ενίσχυση και ανάπτυξη των υποδομών, καθώς αυτές δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς στην Στερεά Ελλάδα .

6. ΠΑΡΟΧΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΤΕΛΙΚΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ . Τεχνική βοήθεια – ένα μείζον θέμα για την περιοχή καθώς απαιτείται τεχνική βοήθεια τόσο σε πόρους όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό για όποιο μεγάλο έργο γίνει στην περιοχή. Ανάγκη για ρύθμιση και στα τομεακά προγράμματα και στους τελικούς δικαιούχους, δηλαδή τη βοήθεια προς τους Δήμους.

7. ΕΡΓΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ – ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΕΛΦΩΝ . Ολοκληρώνεται η μελέτη για το Αρχαίο Θέατρο Δελφών . Ποια η δυνατότητα χρηματοδότησης του έργου της αποκατάστασης του .

Απαντήσεις του Υφυπουργού κ. Θ. Μωραϊτη :

1. ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΟΝ ΧΑΡΤΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ :
1.1. Ο χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων αφορά τα ανώτατα επιτρεπτά όρια κρατικών ενισχύσεων ανά περιφέρεια. Εγκρίθηκε το 2006 από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τα τότε διαθέσιμα στοιχεία για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των περιφερειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση των δεκαπέντε κρατών-μελών.
1.2. Οι κανόνες και η μεθοδολογία υπολογισμού για την κατάταξη των περιφερειών είναι κοινές για όλα τα κράτη-μέλη. Η Στερεά Ελλάδα στο χάρτη των περιφερειακών ενισχύσεων, εμφανίζει, για λόγους που όλοι γνωρίζουμε, πολύ υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, το οποίο δεν αποτυπώνει όμως σε καμία περίπτωση την πραγματική εικόνα της περιφέρειας.
1.3. Όσον αφορά στην αναθεώρηση του χάρτη το 2010. Το 2010 προβλεπόταν να πραγματοποιηθεί εκ νέου αξιολόγηση για τις περιφέρειες σταδιακής εισόδου. Αυτό θα γινόταν βάσει των διαθέσιμων στοιχείων του τριετούς μέσου όρου του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε σχέση με το ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης των είκοσι πέντε. Αυτή η δυνατότητα που είχαμε ως χώρα, όντως αξιοποιήθηκε και πράγματι για τρεις περιφέρειες σταδιακής εισόδου την κεντρική Μακεδονία, τη Δυτική και την Αττική, οι οποίες είχαν αυτά τα χαρακτηριστικά, διατηρήθηκε το αρχικό ποσοστό ανώτατου ύψους ενίσχυσης.
1.4. Οι κοινοτικοί κανονισμοί δεν δίνουν περαιτέρω δυνατότητα για εκ νέου αξιολόγηση κάποιων περιφερειών βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους. Επίσης, δεν δίνεται δυνατότητα για αξιολόγηση νομών στα πλαίσια μίας περιφέρειας.

2. ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ & ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ
2.1. Θέση του Υπουργείου είναι ότι η Στερεά Ελλάδα απ’ όλη αυτήν τη διαδικασία αδικήθηκε και είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι το σημερινό μοντέλο σχεδιασμού του χάρτη των περιφερειακών ενισχύσεων πρέπει να αλλάξει. Γι’ αυτό σήμερα η χώρα μας είναι σε διαδικασία διαπραγμάτευσης για την αναμόρφωση του νέου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την επόμενο προγραμματική περίοδο 2014-2020.
2.2. Είναι απόλυτη ανάγκη να ληφθούν υπ’ όψιν περισσότερα κριτήρια. Διότι δεν μπορεί να μην λαμβάνεται υπ’ όψιν για παράδειγμα, ο δείκτης του ποσοστού ανεργίας, σε νομούς όπως είναι η Φωκίδα, όπως είναι η Ευρυτανία και να μένουμε απλά στο μονοδιάστατο κριτήριο του ποσοστού του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Το Υπουργείο προωθεί την συμπλήρωση των δεικτών με μεγέθη που να πατάνε στην πραγματικότητα και αποτυπώνουν με ρεαλισμό τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας.
2.3. Για τις περιπτώσεις που υφίστανται έντονες ενδοπεριφερειακές ανισότητες σχεδιάζεται εφαρμογή κατευθυντήριων γραμμών για τις περιφερειακές ενισχύσεις σε επίπεδο νομαρχιακής ενότητας πλέον, αντί περιφέρειας. Είναι μία διαπραγμάτευση σε εξέλιξη και στην οποία η χώρα έχει έναν ξεκάθαρο προσανατολισμό.
2.4. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είναι σήμερα εκτός του αποθεματικού απροβλέπτου. Προσκρούει στη μονοδιάστατη αυτή αντίληψη του υφιστάμενου χάρτη των κρατικών ενισχύσεων. Πρέπει να εξαντληθούν όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν ώστε, να στηριχτεί η Στερεά Ελλάδα , μέχρι την αναθεώρηση και την αλλαγή του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων.

ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΕΣΠΑ.
2.5. Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας πρέπει να δει το θέμα μεταφοράς πόρων από άλλους άξονες, που έχουν μικρότερη απορρόφηση ή από απεντάξεις ανενεργών έργων προς τον άξονα της επιχειρηματικότητας. Το Υπουργείο ενθαρρύνει τις περιφέρειες σήμερα στο πλαίσιο της αναθεώρησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων στο να πάρουν πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.

3. ΕΙΔΙΚΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΣΤΕΡΕΑΣ & ΠΑΜΦΩΚΙΣ .Η Στερεά Ελλάδα έχει ένα ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ ενώ η Φωκίδα έχει το δικό της αναπτυξιακό πρόγραμμα ύψους 45 εκατομμυρίων ευρώ. Το πρώτο αναπτυξιακό πρόγραμμα περιλαμβάνει τριάντα έξι έργα συνολικού προϋπολογισμού 150 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία καλύπτουν σχεδόν το σύνολο του προϋπολογισμού του προγράμματος, η απορρόφηση είναι στο 1,6%. Το πρόγραμμα «ΠΑΝΦΩΚΙΣ» έχει προϋπολογισμό 45 εκατομμύρια ευρώ και παρουσιάζει απορρόφηση της τάξεως του 16,2%. Το Υπουργείο θα στηρίξει και τα δύο αυτά αναπτυξιακά προγράμματα.

4. ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΕΣΠΑ. Η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ είναι μια ευκαιρία για να χαράξουμε για τη συγκεκριμένη περιφέρεια μια νέα στρατηγική ανάπτυξης, η οποία δεν θα στηρίζεται σε πήλινα πόδια και η οποία θα επιλύει τα πραγματικά προβλήματα που έχει ο κάθε νομός ξεχωριστά .

5. ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ . Όσον αφορά την τεχνική βοήθεια και τους τελικούς δικαιούχους, πριν λίγες μέρες στείλαμε σε τριακόσιους δήμους, αλλά και σε περιφέρειες από 50.000 ευρώ στον καθένα, ώστε να μπορέσουν να στηρίξουν τους τελικούς δικαιούχους για μελέτες και ό,τι χρειάζεται για να ωριμάσουν τα έργα.

6. ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ. Κεντρική ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων με 500 εκατομμύρια ευρώ τα οποία θα κατευθυνθούν προς τις επιχειρήσεις μέσα από περιφερειακή διαχείριση.